Textus et cultura. Interdyscyplinarny Zespół Badań Mediewistycznych
Pracownia Literatury Średniowiecza, IBL PAN
Pracownia Wiedzy o Dawnej Książce, IHN PAN
Zakład Historii Języka Polskiego, IFP UAM
Zakład Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej, IFiS PAN
Zakład Dziejów Społeczeństwa i Kultury Epoki Przedindustrialnej, IH UJK
zapraszają na wspólne seminarium, które odbędzie się 12 stycznia b.r. (piątek) w godzinach 10.30-12.30 podczas którego mgr Zdzisław Koczarski (Pracowania Łaciny Średniowiecznej IJP PAN) wygłosi referat pt. „Autor Plutarchus est”. Jana Długosza lektura Żywotów Plutarcha.
Seminarium odbędzie się na platformie Google Meet. Zgłoszenia chęci udziału w seminarium przyjmowane są pod adresem: seminarium.mediewistyczne@gmail.com. W odpowiedzi otrzymają Państwo kod dostępu do spotkania.
Zdzisław Koczarski, „Autor Plutarchus est”. Jana Długosza lektura Żywotów Plutarcha
O tym, że Jan Długosz znał Żywoty Plutarcha, jednego z najwybitniejszych biografów starożytnych, wiadomo już od dawna – mówi nam bowiem o tym sam kronikarz, który w listach dedykacyjnych do Roczników i do Żywotu św. Kingi przywołuje imię greckiego pisarza. Wskazówkę co do źródła tej znajomości podali w swojej monumentalnej biografii Długosza Michał Bobrzyński i Stanisław Smolka – „zasób znanych mu pism historycznych stanowiły […] niektóre życiorysy Plutarcha w świeżym przekładzie włoskich humanistów”. Najprawdopodobniej mieli oni na myśli pierwsze, inkunabułowe wydanie Żywotów z roku 1470, którego aż trzy kopie zachowały się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Jedna z tych kopii – inkunabuł BJ 2025 – zawiera w sobie zresztą nieliczne, ale wyraźne ślady pozostawione na jej marginesach przez samego Długosza. Czy jednak poza marginaliami i powołaniem się na Plutarcha w listach dedykacyjnych zostało po tej lekturze coś więcej?
Niniejsze wystąpienie ma na celu przedstawienie obecnego stanu badań nad znajomością i wykorzystywaniem Żywotów Plutarcha w tłumaczeniu włoskich humanistów (m.in. Francesca Filelfa, Guarina z Werony i Leonarda Bruniego) przez Długosza, które prowadzone są w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie w ramach projektu NCN Preludium „Jan Długosz – pisarz jeszcze średniowieczny czy już renesansowy?”.
Omówione zostaną zarówno nawiązania do lektury Plutarchowych biografii widoczne w Rocznikach i innych dziełach Długosza, jak również przejątki tekstowe z poszczególnych tłumaczeń wykorzystywane przez polskiego historyka do wzbogacenia i poprawy stylu swojej twórczości. Dokładna analiza tego zagadnienia może się bowiem przyczynić do lepszego poznania warsztatu pisarskiego Jana Długosza i ukazania jego zainteresowania literaturą humanistyczną.
Serwis korzysta z plików cookies m.in. w celu świadczenia usług, reklamy, dostosowywania zawartości strony do preferencji użytkownika. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce cookies. Jeżeli nie wyrażasz zgody na używanie plików cookies – zmień ustawienia swojej przeglądarki