W Bibliotece Narodowej Francji w Paryżu przechowywany jest rękopis Lat. 8432, który polski uczony i student teologii – Sędziwój z Czechla – ofiarował Kolegium Nawarskiemu w 1444 r. na pamiątkę studiów odbytych na Uniwersytecie Paryskim.
Sędziwój (in. Sędek) z wielkopolskiego Czechla urodził się w rodzinie drobnoszlacheckiej ok. 1410 r. W 1423 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Krakowskim, gdzie uzyskał stopień mistrza sztuk wyzwolonych (1429). W latach 30. XV w. został kanonikiem gnieźnieńskiej kapituły katedralnej i przejął opiekę nad tamtejszą biblioteką. Na przełomie lat 30. i 40. XV w. w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego Sędziwój odbył poselstwa dyplomatyczne do Ferrary i Bazylei związane z toczącym się tam wówczas soborem. Nieco później, w 1441 r., udał się do Paryża. Jego pobyt nad Sekwaną miał dwojaki charakter: z jednej strony był on nieoficjalnym wysłannikiem arcybiskupa gnieźnieńskiego i Uniwersytetu Krakowskiego w sprawie soboru i ówczesnej sytuacji Kościoła, z drugiej zaś planował studiować teologię na Uniwersytecie Paryskim.
Podczas paryskich studiów Sędziwój związany był z Kolegium Nawarskim. W połowie XV w. nie cieszyło się ono już taką sławą, jak w XIV i początkach XV w., ale posiadało bogatą bibliotekę dzieł filozoficznych. Sędziwój prowadził w kolegium wykłady poświęcone Sentencjom Piotra Lombarda, za które otrzymał nagrodę 20 złotych koron od króla francuskiego Karola VII. Studia Sędka trwały od 1441 do 1444 r. i zakończył je jako bakałarz teologii. Możliwe, że uzyskanie na Uniwersytecie Paryskim dalszych stopni nie było możliwe z powodu znacznych kosztów, które się z tym wiązały. Sędziwój wrócił do Polski prawdopodobnie w 1445 r. Jak przystało na uczonego, przywiózł ze sobą m.in. książki: komentarze Alberta Wielkiego do Metafizyki Arystotelesa (MSPL 2241) i jego Etyki (MSPL 2268), a może również kodeks Fizyki Stagiryty z komentarzem Alberta Wielkiego (MSPL 2240).
Ale Sędziwój i po sobie zostawił w Paryżu pamiątkę. Mianowicie Kolegium Nawarskiemu ofiarował rękopis, którego treść wiąże się z Polską. Kodeks ten przechowywany jest dziś w Bibliothèque nationale de France pod sygnaturą Lat. 8432. Rękopis otwiera krótki opis geograficzny Królestwa Polskiego połączony z charakterystyką struktury organizacyjnej polskiego Kościoła, ustroju państwa i polskich obyczajów. Później następuje późnośredniowieczny wierszowany skrót Biblii Roseum memoriale benedyktyna Piotra z Rosenheim. Dalej znajduje się traktat Determinatio Basiliensis Tomasza ze Strzępina, będący oficjalnym stanowiskiem Uniwersytetu Krakowskiego w aktualnych dyskusjach o najwyższej władzy w Kościele – zapewne umieszczenie tego utworu w kodeksie miało dodatkowo wzmocnić znajomość, prezentowanego już w 1441 r. podczas soboru, polskiego koncyliarystycznego głosu. W paryskim kodeksie znalazło się także kazanie uniwersyteckie wygłoszone na wszechnicy paryskiej – być może przez samego Sędziwoja. Poza tym kodeks mieści trzy teksty poświęcone św. Wojciechowi nazwanemu tam patronem Polski i Węgier: oficjum (tzn. modlitwy), żywot tego świętego i spis cudów zdziałanych za wstawiennictwem Sławnikowica. Utwory te musiały wchodzić w skład historyczno-hagiograficznej kolekcji Sędziwoja, który żywo interesował się dziejami Polski. Wydaje się, że Sędek przywiózł ze sobą z Polski do Paryża kilka prac i to one stały się podstawą do stworzenia kopii umieszczonych w kodeksie ofiarowanym Kolegium Nawarskiemu. Wiadomo, że niektóre teksty zamieszczone w rękopisie BnF Lat. 8432 zostały przepisane już we Francji. Nie ma jednak pewności, czy traktat soborowy to nie kopia sporządzona jeszcze w Krakowie, ale to zagadnienie wymaga dalszych badań.
Kodeks BnF Lat. 8432 stanowił podziękowanie Sędziwoja dla Kolegium Nawarskiego za pomoc otrzymaną podczas paryskich studiów. Jednocześnie miał być dla pozostałych członków kolegium pamiątką po pobycie Sędka w Paryżu oraz małym kompendium wiedzy o Królestwie Polskim. Pobyt we Francji wywarł na Sędziwoju duże wrażenie. W jego późniejszej twórczości wskazuje się wątki francuskie, a kontakty zawarte podczas paryskich studiów były korespondencyjnie podtrzymywane jeszcze dekadę później (1456). Szczęśliwie zachowany do dziś paryski kodeks Sędziwoja z Czechla stanowi nie tylko pomnik późnośredniowiecznej kultury intelektualnej, ale też przykład międzynarodowych podróży studenckich sprzed czasów programu Erasmus.
Kodeks BnF Lat. 8432 nie jest uwzględniony w bazie Manuscripta.pl, ponieważ wykracza poza przyjętą w niej definicję poloników, rozumianych jako rękopisy obecnie przechowywane poza granicami Polski, które jednak w pewnym momencie historii z pewnością znajdowały się w obrębie polskich granic.
